AB II-19

Beschrijving

Albert Brussee

VARIATIONS ON ‘MY FUNNY VALENTINE’
(3nd version; 2017)

for piano

Op 14 april 1937 ging de musical Babes in Arms in het Shubert Theatre te New York in première. De tekst was van Lorenz Hart (1895-1943), de muziek van de bekende Broadway-componist Richard Rodgers (1902-1979). In de musical wordt My Funny Valentine in de eerste acte gezongen door de vrouwelijke hoofdrolspeler, Billie Smith, die in dit liedje zachtmoedig de spot drijft met het uiterlijk en het karakter van haar vriendje Valentine (‘Val’) LaMar, maar bekent, dat zijn lach haar vertedert en dat ze hoopt dat hij voor altijd bij haar zal blijven.
In Variations on ‘My Funny Valentine’ werd een poging gedaan de wereld van de musical en die van het romantische klavierstuk te verbinden. Nadat het thema in c-klein, de originele toonsoort, heeft geklonken, worden de daarin heersende melancholie en hartstocht uitvergroot in de twee daarop volgende variaties. Een emotioneel rustpunt biedt de majeur-variatie in het midden van het werk, waarna de gracieus-wiegende, maar toch elegische vierde variatie in het ritme van de Siciliano wat lichtheid en beweging brengt. Daarna echter herneemt het grondkarakter van de compositie zijn rechten en hult de melodie zich in het donkere gewaad van onmogelijke liefde, die feller lijkt op te vlammen naarmate zij meer onbereikbaar is…..
De compositie ontstond in hoofdzaak in de nazomer van 2010.

BIJ DE TWEEDE VERSIE
Bij de tweede versie werd als belangrijkste wijziging een nieuwe variatie toegevoegd (Variatie IV, Appassionato e con grandezza), waardoor een beter evenwicht in het totaal van de compositie ontstond, zowel structureel als qua emotionele inhoud. Daarnaast werd de pianistiek grondig herzien, hier en daar iets uitgedund, maar op andere plekjes juist verzwaard. De eerste versie, duidelijk te vroeg uitgegeven, werd uit de handel genomen.

BIJ DE DERDE VERSIE
In deze finale versie werden de wijzigingen verwerkt die ik gedurende de laatste jaren, het werk meermalen uitvoerend, had gemaakt. Het betreft kleine correcties – een enkel nootje er bij of eraf; hier en daar een iets lichtere pianistiek of een gewijzigde dynamiek – die desalniettemin belangrijk genoeg zijn om te spreken van een ‘derde, finale versie’: het eindpunt van een zevenjarige ontwikkeling.

Moeilijkheidsgraad: Trap VIII/IX (op een schaal van XII trappen).

AB II-19 nv_0_0

RECENSIES
De presentatie van het thema doet bijna aan als een donker, onheilszwanger begin van een ballade en roept herinneringen op aan Griegs Im Balladenton uit de Lyrische Stücke (overigens in dezelfde toonsoort). Pas met de inzet van de eerste variatie brengt de wiegende achtstenbeweging je weer terug bij het oorspronkelijke karakter van dit musical-thema. Alle volgende variaties bieden een soort kleine staalkaart van technieken waarmee in de romantiek het karakter van een melodie kon worden veranderd. Het zijn vooral pianistieke variaties, waarbij het harmonisch akkoordenschema min of meer ongewijzigd blijft (uiteraard met uitzondering van de majeurvariatie). Bijzonder origineel is de keuze voor de marcia funebre als slotvariatie. Dit zegt misschien wel iets over de tekstinterpretatie van de componist. Een onafwendbaar noodlot? Of een verwijzing naar de tekst van het laatste lied uit Schumanns Dichterliebe: de doodkist moet zo groot zijn, omdat daarin ook de liefde en pijn van de dichter mee begraven wordt….
Hoe dit ook zij, de compositie is een zeer dankbaar pianistisch stuk met een voor romantische variaties verrassend thema.”
Maarten BoonstraPianoWereld 2013-2

Het betreft hier een reeks variaties op het thema van de jazzstandard My funny Valentine voor piano-solo. De uitgave is voorzien van een uitgebreid voorwoord, waarin Brussee de ontstaansgeschiedenis van het beroemde thema van Richard Rodgers toelicht, en uitlegt dat hij met deze variatiereeks “een poging heeft gedaan de wereld van het musical en die van het romantische klavierstuk te verbinden”. (…) Het stuk opent met een gereharmoniseerde versie van het hoofdthema. De lamento-lijn, die doorgaans in de middenstemmen ligt, is naar de bas verplaatst, wat een fraai klassiek effect geeft. Het thema wordt gevolgd door een vijftal variaties: Più mosso, Ancora più mosso e con passione, de centrale majeur-variatie Calmato e cantabileAllegretto grazioso en Come una marcia funebre. De dramatische opbouw van het geheel is met deze opeenvolging overtuigend vormgegeven. Technisch zijn de stukken behoorlijk veeleisend en bevatten veel elementen uit de romantische pianotraditie, van Thalbergs driehandenteffect tot begeleidingsfiguren welke typisch zijn voor Chopin-nocturnes en Brahms-achtige polyfone zettingen. Muzikaal zijn er vele invloeden te bespeuren, van Wagner (in de subtiel gevarieerde behandeling van de melodie in het B-gedeelte van het thema), tot Chopin (in de nocturne-achtige majeurvariatie in het midden) en Rachmaninov (in de dramatische dodenmars aan het eind). Samenvattend biedt deze variatiereeks een boel muzikaal plezier en is van harte aanbevolen voor zowel de gevorderde amateur als de professionele musicus.
Tenslotte zou ik willen opmerken, dat het fijn is om te zien dat Brussee er niet voor terugdeinst om in een romantisch idioom te schrijven. Juist in deze tijd van steeds verdergaande vervreemding van de muzikale taal, welke het hart vormt van het materiaal dat we uitvoeren, is het van belang dat wij als vertolkers ook weer (deels) componisten worden, die de taal van de muziek die we uitvoeren van binnen en buiten begrijpen.
Karst de JongPiano Bulletin 2013-1.  

ZAKELIJKE GEGEVENS
© 2017 AB Music Productions & Editions, Den Haag.
26 bladzijden; met een voorwoord in het Nederlands en Engels.
Verkrijgbaarheid: in de reguliere muziekhandel en rechtstreeks bij de uitgever (zie de webshop).

16.50

In Variations on ‘My Funny Valentine’ werd een poging gedaan de wereld van de musical en die van het romantische klavierstuk te verbinden. Nadat het thema in c-klein heeft geklonken, volgen zes variaties. Een emotioneel rustpunt bieden de derde en vierde variatie in majeur, waarna de vijfde variatie wat lichtheid brengt. Daarna wordt het  grondkarakter van de compositie hernomen en hult de melodie zich in het donkere gewaad van onmogelijke liefde…..

Categorie:
TOP