Coproducties-Arrangementen

In het begin der jaren zestig van de 20ste eeuw componeerde Max Prick van Wely Drie improvisaties over Peruaanse volksmelodieën voor de linkerhand alleen voor Cor de Groot. Deze heeft ze nooit uitgevoerd, zodat de muziek uiteindelijk aan mij werd geschonken. Vele jaren later, toen we een samenwerkingsverband waren aangegaan, herschreef ik de eerste twee volksmuziekbewerkingen voor piano tweehandig en smeedde ze aaneen.

De suite Pianorama – een pianistisch panorama van Europa bestaat uit twaalf volksmuziekbewerkingen uit verschillende landen van Europa. De opeenvolging der delen werd bepaald door de onderlinge verschillen in karakter van de muziek. De cyclus kan daarom het best als één geheel worden uitgevoerd. Er is echter geen motivische verwantschap tussen de delen, zodat deze ook als op zichzelf staande composities beschouwd kunnen worden.

Deze serie ‘karakterwalsen’ werd in eerste instantie gecomponeerd in 1982-1984 en in ‘composers handwriting’ bij Harmonia in Hilversum uitgegeven. In 1991 verscheen een selectie bij Broekmans & van Poppel in druk onder de titel Trois Valses Caractéristiques, BP1623. Het betreft drie klavierstukken in een gemakkelijk in het gehoor liggende stijl, waarin de invloed van salonmuziek uit de eerste decennia van de 20ste eeuw zich doet gelden.

Roemeense Volksmelodie en Avondstemming – Een volkslied uit Bohemen zijn gereviseerde versies van de uit de handel genomen tweehandige cyclus Pianorama. Nieuw toegevoegd werd de centraal staande Spaanse Bruiloftsdans. Het hoofdthema daarvan werd me ter hand gesteld door de toen hoogbejaarde Max Prick van Wely, die er in de jaren vijftig tijdens voorstellingen met de danseres  Steffa Wine op geïmproviseerd had.

In 1990 schreef Max Prick van Wely 24 Preludes voor piano in romantische stijl. Op zijn suggestie heb ik deze doorgewerkt en de (naar mijn mening) mooiste delen bewerkt: nr. 1, 24 en 19. Zo ontstonden in de zomer van 1991 deze Three Preludes in Romantic Style in hechte samenwerking en vriendschappelijke sfeer.

Armenia is een klaviertranscriptie van de Suite of popular Armenian tunes op de grammofoonplaat Arménie – Musique Instrumental (OCR 67). Nadat de muziek op het gehoor werd uitgeschreven, heb ik haar vrij bewerkt. In het langzame middendeel hoort men imitaties van Armeense volksmuziekinstrumenten als de quanun (een citherachtige, gelijkend op  de Hongaarse cymbalon) en de duduk, een bas-blokfluit met een week-donker timbre.

Dit klavierarrangement van Bernsteins ‘Maria’ uit de musical West Side Story houdt het midden tussen een transcriptie en een parafrase. Eerst hoort men het thema op basis van het sensueel wiegende ritme van de habanera, zoals door Bernstein gegeven. Quasi-improviserend zich verder van het oorspronkelijke notenbeeld verwijderend, wordt vervolgens het thema omsponnen met typisch pianistische begeleidingsfiguren.

De huidige uitgave presenteert eerst het klavierstuk in zijn oorspronkelijke zetting. In de traditie van salonmuziek tredend – hierin leven elementen van de romantische uitvoeringspraktijk tot aan de dag van vandaag voort! – wordt het thema vervolgens gevarieerd herhaald. ‘Variëren’ is hierbij een groot woord. Het betreft slechts het verruimen van de pianistische middelen en het toevoegen van een tegenstem; de harmonieën bleven onaangetast.

Het betreft een bewerking voor piano van een onbekend lied van Liszt, Göttliche Gedanken (op een gedicht van Friedrich Rückert), dat slechts enkele jaren geleden voor het eerst werd uitgegeven op basis van een rudimentair genoteerde schets, zich bevindend in het Goethe- und Schiller-Archiv te Weimar. Na een aanvankelijk letterlijke transcriptie heb ik me vervolgens grotere vrijheden gepermitteerd, maar deze bewerking blijft dicht bij het origineel.